1. Sỏi Túi Mật Là Gì?
Sỏi túi mật là sự hình thành của các viên sỏi bên trong túi mật – cơ quan có nhiệm vụ lưu trữ và tiết dịch mật để hỗ trợ tiêu hóa chất béo. Sỏi túi mật có thể có kích thước từ vài mm đến vài cm và có thể tồn tại âm thầm hoặc gây ra triệu chứng nghiêm trọng.
2. Nguyên Nhân Hình Thành Sỏi Túi Mật
Sỏi túi mật hình thành do sự mất cân bằng thành phần dịch mật, khiến cholesterol, muối mật và bilirubin kết tinh tạo thành sỏi. Một số nguyên nhân chính bao gồm:
🔹 Cholesterol trong mật cao – Khi mật chứa quá nhiều cholesterol, các tinh thể cholesterol sẽ kết tủa và tạo sỏi.
🔹 Ứ đọng dịch mật – Túi mật không co bóp hiệu quả khiến dịch mật bị ứ đọng, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi.
🔹 Chế độ ăn uống không lành mạnh – Ăn quá nhiều dầu mỡ, ít chất xơ, uống ít nước làm rối loạn quá trình chuyển hóa mật.
🔹 Thừa cân, béo phì – Người béo phì có xu hướng có mức cholesterol cao, dễ dẫn đến sỏi mật.
🔹 Tiểu đường và bệnh gan – Các bệnh lý này làm thay đổi thành phần mật, gây ra sỏi túi mật.
🔹 Mang thai – Nội tiết tố thay đổi có thể làm giảm sự co bóp của túi mật, tạo điều kiện cho sỏi hình thành.
3. Triệu Chứng Của Sỏi Túi Mật
Sỏi túi mật có thể không gây triệu chứng nhưng khi sỏi di chuyển hoặc gây viêm, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu sau:
⚡ Đau bụng vùng hạ sườn phải – Cơn đau thường xuất hiện sau khi ăn nhiều dầu mỡ, kéo dài từ 30 phút đến vài giờ.
⚡ Đầy hơi, khó tiêu – Cảm giác khó chịu, đầy bụng sau khi ăn do chức năng tiêu hóa bị ảnh hưởng.
⚡ Buồn nôn và nôn – Sỏi làm tắc đường mật khiến thức ăn không được tiêu hóa đúng cách.
⚡ Sốt và ớn lạnh – Dấu hiệu của viêm túi mật do sỏi gây ra.
⚡ Vàng da, vàng mắt – Khi sỏi làm tắc nghẽn ống mật, bilirubin không thể đào thải, gây vàng da.
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào trên, bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
4. Sỏi Túi Mật Kích Thước Bao Nhiêu Thì Phải Mổ?
Không phải tất cả trường hợp sỏi túi mật đều cần phẫu thuật. Việc quyết định mổ phụ thuộc vào kích thước sỏi, triệu chứng và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe.
✅ Dưới 5mm: Nếu sỏi nhỏ và không gây triệu chứng, có thể theo dõi và thay đổi chế độ ăn uống.
✅ 7 – 10mm: Nếu không có triệu chứng, có thể theo dõi. Nếu có đau hoặc viêm, bác sĩ có thể chỉ định mổ.
✅ Trên 10 – 15mm: Nguy cơ gây tắc nghẽn đường mật cao, có thể được chỉ định phẫu thuật để tránh biến chứng.
✅ Trên 20mm: Cần phẫu thuật ngay vì sỏi lớn có thể gây viêm túi mật cấp, tắc ống mật, thậm chí vỡ túi mật.
Ngoài kích thước, bác sĩ sẽ cân nhắc các yếu tố như số lượng sỏi, vị trí sỏi, triệu chứng đi kèm để quyết định có cần mổ hay không.
5. Khi Nào Nên Đi Khám Và Điều Trị?
Bạn nên đi khám ngay nếu:
- Bị đau bụng dữ dội kéo dài nhiều giờ.
- Sốt, buồn nôn hoặc vàng da.
- Đau sau khi ăn thực phẩm dầu mỡ.
Các phương pháp điều trị sỏi túi mật phổ biến bao gồm:
🔹 Điều trị nội khoa: Dùng thuốc tan sỏi, thay đổi chế độ ăn.
🔹 Tán sỏi không phẫu thuật: Sử dụng sóng xung kích để phá vỡ sỏi (chỉ áp dụng cho sỏi nhỏ).
🔹 Phẫu thuật cắt túi mật: Phương pháp phổ biến nhất, thường được thực hiện bằng nội soi để giảm đau và rút ngắn thời gian hồi phục.
Sỏi túi mật là bệnh lý khá phổ biến, có thể không gây triệu chứng nhưng cũng có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Nếu sỏi trên 10mm, gây đau hoặc viêm túi mật, bác sĩ thường khuyên nên mổ để tránh rủi ro. Hãy chú ý đến chế độ ăn uống, thăm khám định kỳ để phát hiện và điều trị sớm nếu có dấu hiệu bất thường.
📌 Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến sỏi túi mật, hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời! 🚑
Đăng nhận xét